Sojabonen zijn peulvruchten en door de geschiedenis heen werd de sojaboon veelvuldig gebruikt als grondstof voor veel sojaproducten. Op dit moment is sojaolie zelfs de meest geconsumeerde vorm van plantaardige olie ter wereld en sojameel (het restant van de soja bereiding) de belangrijkste bron van plantaardig eiwit voor vee.
Azië
De sojaboon komt van origine uit Azië. Volgens geschriften dateert de eerste soja consumptie uit het jaar 2838 voor Christus. Soja was een belangrijk bestanddeel van het Chinese dieet, al ten tijde van de Keizers.
Producten uit sojabonen
Bekende producten voor menselijke consumptie die van sojabonen worden gemaakt zijn:
- tofoe
- tempé
- sojasaus
- sojamelk
- sojaolie
Samenstelling van de sojaboon
De sojaboon heeft een aantal eigenschappen en bestanddelen die het zeer geschikt en gezond maakt voor menselijke consumptie. Zo bevatten sojabonen de stof lecithine, dit is een emulgator. Emulgatoren hebben de eigenschap vetten goed in water op te laten lossen. Mede hierdoor heeft lecithine een gunstig effect op cholesterol. Het houdt de cholesterol beter in het bloed opgelost, waardoor het niet makkelijk klontert.
Bekijk ook de samenstelling van soja eiwit isolaat.
Eiwitten in sojabonen
Sojabonen bevatten relatief veel eiwitten. Elke boon bestaat voor zo’n 43%-49% uit eiwitten. Dit maakt de boon uitermate geschikt als eiwitleverancier. Sojabonen bevatten ook een speciaal soort eiwit die goed is voor de gezondheid, de Bowman-Birk Inhibitor. Wat dit eiwit bijzonder maakt is het anti-kanker en anti-ontstekingseffect.
Vetten in sojabonen
De sojaboon bevat zowel verzadigde als onverzadigde vetzuren, grofweg bestaat sojaolie voor 51% uit linolzuur, 23% oliezuur en 7% alfa-linoleenzuur (allen onverzadigd), daarnaast bevat sojaolie 10% palmitinezuur en 4% stearinezuur (verzadigt).
De samenstelling van sojabonen maakt het tot een zeer geschikt voedingsmiddel, juist omdat de soja essentiële aminozuren, vetzuren en de eiwitten 8 essentiële aminozuren leveren. “Essentieel wil zeggen dat ons lichaam die nutrienten nodig heeft, maar zelf niet kan aanmaken. Van alle plantaardige eiwitten is de eiwit samenstelling van soja bonen de enige die ‘volledig’ is, wat wil zeggen alle 8 essentiële aminozuren zitten erin. Tevens bevatten soja bonen veel vitaminen en mineralen. De sojaboon is rijk aan (poly) onverzadigde vetzuren en bevat geen cholesterol. Sojabonen zijn tevens een rijke bron van calcium, ijzer, zink, fosfaat, magnesium, B-vitamines en folaat.
Genetische modificatie
Sojabonen zijn in het verleden vaak in opspraak gekomen vanwege genetische modificatie. In Europa is hier zoveel ophef over ontstaan dat Europese fabrikanten besloten hebben nauwelijks meer genetisch gemodificeerde sojabonen te gebruiken voor hun producten (non-GMO).
Veevoer wel GMO
Sojaproducten voor menselijk consumptie bevatten dus vrijwel geen genetisch gemodificeerde sojabonen, dit geldt echter niet voor veevoeder. Veevoer bevat vaak een hoog percentage GMO soja. Mocht GMO voedsel kwalijke gevolgen hebben, dan kan de mens daar dus alsnog via het stukje vlees op zijn bord mee te maken krijgen.
Ter info, producten met het EKO-keurmerk bevatten alleen non-GMO soja. Non-GMO soja wordt voornamelijk geïmporteerd uit Brazilië, gemodificeerde soja voornamelijk uit Argentinië.
